ما 550 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم

مقالات دانش بنیان

پرینت

ادامه فصل اول اقتصاد دانش بنیان

تاریخ انتشار : . مقالات دانش بنیان

امتیاز کاربران

 

ادامه فصل اول اقتصاد دانش بنیان :

 د: دانش و یادگیری

همانطور که تکنولوژی های اطلاعاتی می توانند بین مرز تاکتیک و دانش طبقه بندی شده و مدون در نوسان باشندف همچنین اهمیت کسب مهارت یا انواع دانش را بالا می برند. در جامعه اطلاعاتی که در حال پدیدار شدن است، بخش عظیمی از نیروی کار به ازای عوامل ملموس تر تولید، با اطلاعات و داده ها سر و کار دارند. مشخصه اقتصاد دانش بنیان نیاز به یادگیری مداوم اطلاعات طبقه بندی شده و رقابت برای به کارگیری این اطلاعات است.هرچه دستیابی به اطلاعات آسانتر و ارزانتر گردد، مهارت ها و رقابت بر سر انتخاب و کاربرد مناسب اطلاعات بحرانی تر و حساس تر می شود. دانش فنی  در قالب مهارت های لازم برای کنترل دانش مدون بیش از هر زمانی در بازار های کاری حائز اهمیت می باشد. قانون مدون ماده خامی است که باید تغییر شکل یابد و دانش فنی بویژه چگونه می دانیم ، ابزاری برای به کارگیری این ماده خام می باشد. بدون سرمایه گذاری در جهت توسعه مهارت مدون و فنی، محدودیت های اطلاعاتی می توانند یک عامل مهم کاهنده برای کارآیی تخصصی اقتصاد بازار باشند. کارگران هم تحصیل   می کنند و هم توانایی دستیابی و به کار بردن دانش تئوریک و تحلیلی نوین را کسب می نمایند. به آنها بیشتر به خاطر دانش فنی و مدونشان دستمزد داده می شود تا کار دستی که انجام می دهند.

فرآیند یادگیری بیش از تحصیل رسمی و معمول و عرف است. در اقتصاد دانش بنیان " یادگیری از طریق انجام کار" غالب است. آموزش و یادگیری در شرایط غیر رسمی رایج تر هستند.

ه) شبکه های دانش

اقتصاد دانش بنیان برای توزیع و کاربرد اطلاعات و تولید خود دانش اهمیت ویژه و فوق العاده ای قائل است. دانش چگونه می دانیم استراتژیک و رقابت در زیر گروه ها و شبکه هایی که دانش چه کسی می داند مهم است، در حال توسعه می باشد. با تسریع نرخ تغییر و نرخ یادگیری اقتصاد به سلسله مراتبی از شبکه ها تبدیل گشته است. آنچه به وجود می آید یک جامعه شبکه ای است ، که در آن فرصت یابی و قابلیت دستیابی و ملحق شدن به ارتباطات دانشی و یادگیری موقعیت اقتصادی – اجتماعی افراد و شرکت های تجاری را معین می سازد.

در اقتصاد دانش بنیان ، تجارتخانه ها به دنبال نقاط اتصال برای آغاز یادگیری تعاملی درون شرکتی  و نیز در جستجوی شرکای خارجی و شبکه های دیگری هستند تا دارایی ها یشان را تکمیل نمایند. این ارتباطات به شرکت ها کمک می کنند تا هزینه ها و میزان ریسک ناشی از نوآوری را در میان تعداد بیشتری سازمان و ارگان توزیع نموده و نتایج تحقیقات جدید و اجزاء فنی کلیدی یک محصول یا فرآیند جدید را بدست آورده و دارایی ها را در ساخت، بازار یابی و توزیع با هم قسمت کنند. و وقتی تجارتخانه ها محصولات و فرآیند های جدید را تجربه نمودند، آنگاه تعیین می نمایند که کدام فعالیت را به تنهایی ، کدام را همراه با سایر شرکت ها، کدام را به کمک دانشگاه ها یا مراکز تحقیقاتی و یا با حمایت دولتی به انجام برسانند.

بنابراین نوآوری پیامد برهم کنش های متعدد حاصل از عوامل و موسسات مختلف است که همراه با هم آن را سیستم های نوآوری ملی می نامند. این سیستم ها به طور فزاینده ای از سطح ملی در حال تبدیل به بین المللی هستند. مسئله مهم در این میان " نیروی توزیع دانش" سیستم یا قابلیت آن برای تضمین دستیابی نوآوران به ذخیره دانش مربوطه می باشد.

ف) دانش و استخدام

یکی از خواص اقتصاد دانش بنیان افزایش تقاضای بازار کار برای کارگران ماهرتر می باشد که از اضافه دستمزد هم بهره مند می شوند. مطالعات در برخی کشورها نشان داده است که هرچه جنبه های دانش مداری در تولید بیشتر باشد تقاضا برای نیروی کاری ماهر تر بیشتر خواهد بود. هرچه یک شرکت از تکنولوژی بالاتر بهره مند باشد نیروی کار تخصصی تر و ماهر تری نیاز دارد و نیروی کم مهارت نتیجه معکوس برای آن در بر خواهد داشت. 

از دهه 80 در ایالات متحده متوسط دستمزد کارگران غیر ماهر رو به کاهش گذاشت حال آنکه نرخ بیکاری تغییری نیافته بود.برای توضیح روند بازار کاری در کشور های OECD سه نظریه ارائه شده است:

یکپارچه سازی، تغییر سودار تکنولوژیک، و توسعه در نحوه برخورد تجارتخانه

-         یک نظریه این است که یکپارچه سازی ورقابت بین المللی شدید منجر به کاهش تقاضای نسبی نیروی غیر متخصص کاری در کشورهای OECD شده است. کار تجربی نشان داده است که واردات از کشور های با دستمزد اندک می تواند در بروز بیکاری نقش داشته باشد اما میزان افزایش واردات بقدری محدود است که به خودی خود نمی تواند عامل کل این پدیده باشد.

-         توضیح دیگر آن است که به لطف کارگران ماهر  تغییر تکنولوژی  به شدت سو دار شده است. داده ها نشان می دهند که در شرکت هایی که از تکنولوژی های اطلاعاتی مانند کامپیوتر استفاده کرده اند، قطبی شدن دستمزد و فرصت استخدام بسیار چشمگیر شده است.

-         یکی دیگر از دلایل افت دستمزد کارگران غیر ماهر را تغییر در نحوه برخورد شرکت ها می دانند. شرکت های موفق امروزی بر روی نوآوری، ابداع، خلاقیت ، انعطاف پذیری و آمادگی برای تغییر در کارگران تاکید دارند.

ژ) سیاست های دولت

سیاست های دولتی ، بویژه آنهایی که مربوط به تکنولوژ ی و علم ، صنعت و آموزش می شوند به تاکید نوینی بر روی اقتصاد دانش بنیان نیاز دارند. اهمیت سیستم های نوآوری ملی و نیاز به ایجاد زیر ساختار ها و شرایط مکفی برای تشویق سرمایه گذاری در حوزه تحقیق و آموزش بایستی در کشور ها نهادینه شود. از میان این اولویت ها موارد زیر کلیدی ترینند:

-        افزایش توزیع دانش-  افزایش همکاری  ارتباط دانشگاه، صنعت ، دولت و ارتقاء نفوذ دانش نوین در تمامی شرکت ها و تجارتخانه ها

-        ارتقاء سرمایه انسانی- آموزش مداوم و تحصیل برای تمام طول عمر و هماهنگ کردن عرضه و تقاضای بازار کار در راستای مهارت های مورد نیاز

-         ارتقاء تغییر سازمانی تبدیل تغییر فن آوری به دستاوردهای بهره وری وجود یک سری تغییرات سازمانی را الزامی می سازد تا انعطاف پذیری، شبکه ای شدن و چند مهارتی شدن نیروی کار و تمرکز زدایی را افزایش ببخشد. دولت ها قادرند از طریق سیاست های مالی ، رقابت و اطلاعات مناسب شرایط را فراهم نموده و زیرساخت های لازم برای این تغییرات را آماده نمایند.

 

پایان فصل اول

 

 

پرینت

اقتصاد دانش بنیان:گرایش‌ها و مفاهیم

تاریخ انتشار : . مقالات دانش بنیان

امتیاز کاربران

 

اقتصاد دانش بنیان : گرایش‌ها و مفاهیم


 الف) مقدمه :

 عبارت"اقتصاد دانش بنیان " نشأت گرفته از شناخت کامل نقش دانش و فن آوری  در رشد اقتصاد می باشد . دانش، که در انسان و فن آوری تجسم یافته است همواره در توسعه اقتصادی نقش بنیادین داشته است .دانش بنیان اما تنها در چند سال اخیر بوده که اهمیت نسبی آن به درستی شناخته شده است و این اهمیت در حال رشد و ازدیاد می باشد . اقتصاد OECD ( سازمان همکاری اقتصادی و توسعه که متشکل از 34 کشور و یک سازمان اقتصادی بین المللی است که در سال 1961 تأسیس شد – مترجم) قویاً و بیشتر از هر زمان دیگری به تولید، انتشار و به کارگیری دانش وابسته است . تولید و استخدام با سرعت بسیار بالایی در صنایع فناوری عالی مانند کامپیوتر، الکترونیک و هوا فضا رو به گسترش است. در حال حاضر طبق آمارهای موجود در کشورهای  پیشرفته ای همچون آمریکا تخمین زده می شود که بیش از 50 درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) در اقتصاد عمده OECD دانش بنیان می‌باشد.

 

جدول: صنایع با فناوری بالا در میزان کل تولید (درصد)

صادرات

ارزش افزوده

کانادا

1970

1993

1970

1994

ایالات متحده

0/9

4/13

2/10

6/12

استرالیا

9/25

3/37

2/18

2/24

ژاپن

8/2

3/10

9/8

2/12

نیوزلاند

2/20

7/36

4/16

2/22

اتریش

7/0

6/4

-

4/5

 

بنابراین سرمایه گذاری به سوی کالاها و خدماتی با فناوری پیشرفته ، به ویژه فن آوری های ارتباطات واطلاعاتی پیش می رود. سرمایه گذاری بر روی علوم کامپیوتر و تجهیزات وابسته آن، آموزش افراد، نرم افزار و تخصص های فنی آن روز به روز در حال افزایش است. در کشورهایی مانند آلمان و اتریش که سیستم آموزشی دوگانه (تلفیق تحصیل وکار) دارند، آموزش حدود 12 درصد OECD  و سرمایه گذاری در آموزش مرتبط با شغل به 5/2 درصد GDP  رسیده است. استخدام افراد با تحصیلات دانشگاهی از دهه 80 رو به افزایش گذاشته و استخدام در بخش های دانش بنیان رشد کرده است . این مشاغل در مقایسه با صنایع آسان تر به لحاظ فن آوری مانند نساجی و فرآوری غذاها، عموماً مهارت بیشتری را طلب کرده و دستمزد بیشتری هم برای آنها پرداخت می گردد.

در حقیقت ، کارکنان غیر تولیدی یا کارکنان "دانشی" که در خروجی محصولات فیزیکی نقشی ندارند ، کسانی هستند که در محدوده گسترده ای از فعالیت ها ، مانند تکنسین کامپیوتر تا پزشک و متخصصان بازاریابی در بالاترین حد تقاضا قرار دارند . در سیستم دانش بنیان اساساً به افراد بیشتربه خاطر دانش شان پول پرداخت می شود نه کار یدی ایشان .

 

ب) دانش و اقتصاد

این مسائل منجربه بازنگری درتئوری ها و مدل های اقتصادی گردید. اقتصاددانان به یافتن بنیادهایی برای رشد اقتصاد ادامه     می دهند . "فعالیت های تولیدی" سنتی بر روی نیروی کار ، سرمایه ، مواد اولیه و انرژی تمرکز دارد و دانش و فن آوری را تأثیرات خارجی برروی  تولید می داند . اما امروزه با روش های تحلیلی  که درحال توسعه هستند ، بیانگر آنند که دانش در تولید نقش بسیارمستقیم تر و موثرتری دارد . سرمایه گذاری بر روی  دانش می تواند ظرفیت تولید سایرعوامل تولیدی را افزایش داده و همچنین آنها را به محصولات و فرآورده های جدید تبدیل می سازد و از آنجا که مشخصه این سرمایه گذاری های دانش بنیان رشد بازگشت سرمایه است و نه کاهش آن ، بنابراین این نوع سرمایه گذاری کلید رشد اقتصادی طولانی مدت است .

    البته این که دانش در اقتصاد نقش کلیدی ایفا می کند موضوع جدیدی نیست . اقتصاد دانانی همچون آدام اسمیت و فردریش لیست به نقش و اهمیت دانش و فراساختارها و موسسات علمی که در توسعه تولید تاثیرمستقیم دارند اشاره کرده اند .

       طبق نظریه نئوکلاسیک تولید ، هرچه سرمایه بیشتری به اقتصاد تزریق شود نقصان بیشتری به بار می آورد ، و در این میان چیزی که می تواند جبران کننده باشد ، ورود فن آوری نوین به جریان تولید است . در نظریه رشد اقتصادی نوین ، دانش می تواند بازگشت سرمایه را بالا ببرد و در مقابل در انبارشدن و افزایش خود دانش نیز نقش دارد . به این ترتیب که روش های کار آمد بیشتری برای سازماندهی تولید و محصولات و خدمات پیشرفته بیشتری را همزمان با هم سامان می دهد و همه اینها منجربه رشد تولید در کشورها خواهد شد . همچنین دانش از تجارتخانه یا صنعتی به تجارتخانه یا صنعتی دیگر سرازیر می شود که این امرمعضلات ناشی از کمبود سرمایه را نیز تا حدی جبران می سازد .

    تغییر در فناوری  بهره وری نسبی نهایی سرمایه را از طریق تحصیل و آموزش نیروی کاری ، سرمایه گذاری درتحقیق و توسعه و ایجاد ساختارهای مهندسی و سازمان های کاری جدید افزایش می دهد.

تلفیق دانش به روش های تولیداقتصادی استاندارد کارساده ای نیست ، چرا که این فاکتور قواعد اصلی اقتصاد را به مبارزه         می طلبد ، که از جمله می توان به کمیاب بودن آن اشاره کرد . دانش و اطلاعات فراوان و گسترده اند ، آنچه کمیاب است ظرفیت به کارگیری آنها به روش های معنی دار و اصولی می باشد. خرید و فروش دانش کار مشکلی است چرا که طبق تعریف اطلاعات در مورد مشخصات آنچه فروخته می شود بین خریدار و فروشنده به طور نا متقارن توزیع می شود. انواعی از دانش وجود دارد که    می توان با قیمت اندکی به کاربران زیادی انتفال یافته و گسترش داده شود ، که البته به مالکیت شخصی خدشه وارد می آورد . انواع دیگری از دانش هم وجود دارد که نمی توان از سازمانی یا از فردی به فرد دیگر انتقال یابد مگر آنکه ارتباط پیچیده ای بین آنها در قالب شبکه و ارتباطات کارآموزی یا منابع سرمایه گذاری قابل توجه سازماندهی گردد.

ج) تدوین و قانونمندسازی دانش

به منظور تسهیل تحلیل اقتصادی ، بین انواع دانش که دراقتصاد دانش بنیان حائز اهمیتند می توان تفاوت هایی قائل گردید: چه می دانیم ، چرا می دانیم ، چگونه می دانیم و چه کسی می داند . دانش از اطلاعات مفهوم گسترده تری است.

چه می دانیم به دانش در مورد "واقعیت ها" اشاره دارد. چند نفر در نیویورک زندگی می کنند؟ مواد تشکیل دهنده کیک اسفنجی چیست؟ جنگ واترلوچه زمانی رخ داد؟ اینها مثالهایی از این نوع دانش هستند. اینجا دانش بسیاربه اطلاعات نزدیک است. در این نوع دانش در مباحث پیچیده ، متخصصان باید تعداد زیادی از این دست دانش داشته باشند تا شغلشان را به درستی انجام دهند . وکلای حقوقی و پزشکان به این دسته تعلق دارند.

چرا می دانیم به دانش علمی اصول و قوانین طبیعت اشاره دارد . این نوع  دانش زیر بنای توسعه فناوری وپیشرفت های فرآوری و تولید در اکثر صنایع است . تولید و باز تولید چرا می دانیم اغلب در سازمان های تخصص یافته مشاهده می شود ، از قبیل آزمایشگاههای تحقیقاتی و دانشگاهها . برای دستیابی به این نوع از دانش تجارتخانه ها باید با این سازمان ها قرارداد ببندند تا مستقیماً از دانش آنها بهره جویند و یا نیروی کاری را در آنجا تحت آموزش قرار دهند.

چگونه می دانیم به مهارت و قابلیت انجام کاری اشاره دارد . بازرگانانی که آینده بازار را برای محصولی حدس می زنند یا یک مدیر منابع انسانی که کارمندان را انتخاب و آموزش می دهد باید از چگونه بدانیم خود استفاده کنند . همین امر در مورد کارگران ماهری که روی ماشین های پیچیده کار می کنند صادق است.

• به همین دلیل است که چه کسی می داند خیلی اهمیت پیدا می کند . چه کسی این اطلاعات را می داند و چه کسی می داند چطور، چه کاری را انجام دهد. اینجاست که نقش فرد دانشمند نمایان می شود و باید از دانش فرد به طور کار آمدی بهره جست. برای مدیریت و سازماندهی مدرن باید از این نوع دانش جهت تسریع نرخ تغییر و تحول اقتصادی استفاده نمود . نوع دانش چه کسی می داند داخلی ترین و شخصی ترین مشخصه دانش در یک سازمان است.

آموختن تسلط بر چهار نوع دانش از روش های مختلفی میسر است. چه بدانیم و چرا بدانیم را می توان با خواندن کتاب ، شرکت در سخنرانی ها و دستیابی به داده های اطلاعاتی کسب نمود ولی دو نوع دیگر دانش به تجربه عملی فرد بستگی دارند. چگونه می دانیم در موقعیت هایی کسب خواهد شد که یک کارآموز از استادی پیروی می نماید و به او عنوان یک شخص کارآزموده اعتماد می نماید. چه کسی می داند در تمرین اجتماعی و گاهی اوقات در محیط های تخصصی آموزش کسب می شود. همچنین در مواجهه روزانه با مشتریان و ارباب رجوع و پیمانکاران بدست می آید.   

ادامه دارد......

مترجم : مریم نصیری آذر